Czym tak naprawdę jest samopoczucie i jak sprawić by było dobre? O samopoczucie trzeba dbać w kilku aspektach, z pewnością trzeba czuć się dobrze fizycznie i psychicznie, a wtedy jest…dobrze. Nie od dziś wiadomo, że jedzenie może poprawić nastrój, tylko że raczej nie chodzi tutaj o chipsy i fast food.
Jak mówi nam Światowa Organizacja Zdrowia: „zdrowie to pełny dobrostan jednostki w sensie biologicznym, psychicznym i społecznym, a nie tylko brak choroby”. Na to, by czuć się dobrze sami mamy ogromny wpływ. Na pewno należy tutaj odpowiedni dobór składników pokarmowych i suplementów diety. Witaminy, minerały i inne substancje aktywne, jakie codziennie dostaje organizm mają ogromny wpływ na jego funkcjonowanie. Sprawdźmy, o jakie składniki warto zadbać szczególnie, by poczuć się dobrze.
- Witaminy B1, B2, B6, B12, kwas foliowy, to ich niedobór może doprowadzić do pogorszenia się nastroju, a nawet pojawienie się depresji. Zwłaszcza, gdy w organizmie znajduje się za mało kwasu foliowego, witamin B6, B12, to dochodzi do zmniejszenia poziomu serotoniny i dopaminy, tzw. hormonów szczęścia, a ich niedobór może powodować obniżenie nastroju. Dlaczego grozi nam niedobór tych witamin? Organizm nie wytworzy ich sam, dlatego trzeba mu je dostarczyć wraz z dietą. Ponieważ często zdarza się, że jemy produkty przetworzone z białej mąki, co sprawia, że nie ma w nich witamin z grupy B. Witaminy te znajdziemy w produktach roślinnych i zwierzęcych, m.in. w pełnoziarnistych produktach zbożowych, drożdżach, szpinaku, wątrobie, roślinach strączkowych, jajkach, mięsie drobiowym, orzechach. Dlatego nie bez powodu dietetycy podkreślają, że dieta musi być urozmaicona.
- Żelazo, jego niedobór z kolei powoduje nie tylko niedokrwistość, ale również problemy z koncentracją i obniżony nastrój. Źródłem żelaza jest mięso i jego przetwory, ryby (łosoś, makrela, sardynki), ze źródeł roślinnych: soja, fasola, soczewica, natka pietruszki, brukselka, brokuły.
Nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, w krajach, gdzie je się mało ryb i owoców morza (czyli źródeł kwasów omega 3), więcej osób cierpi na stany depresyjne. Jak się okazuje, kwasy te mają duży wpływ na nasz nastrój i funkcje poznawcze. Budują układ nerwowy, wpływają na funkcje enzymów w nim działających, poprawiają przepływ krwi w naczyniach krwionośnych, wpływając tym samym na ukrwienie mózgu. - Antyoksydanty, to w przeważającej mierze naturalne substancje roślinne, które chronią nas przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Mogą mieć udział w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, wpływają na odporność organizmu i poprawę jego funkcjonowania. Do antyoksydantów należą: witamina C (czarne porzeczki, czerwona papryka, pomarańcze), witamina E (oleje roślinne, orzechy, nasiona), beta-karoten (marchew, dynia, pomidory) oraz związki należące do polifenoli (czerwone winogrona, czarny bez, aronia, czarna porzeczka, pomidory, warzywa strączkowe, zielona herbata).
Czyli jak zwykle, warto zadbać o obecność w diecie produktów z wielu grup, czyli o to, żeby dieta była urozmaicona. Ponadto, jak powszechnie wiadomo, lepiej czują się osoby aktywne fizycznie, bo ruch również ma ogromny wpływ na samopoczucie. Czasami też warto zwrócić uwagę na związki, które naturalnie wspierają organizm. Ashwagandha (Withania somnifera), należy do adaptogenów i jako taki pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem, łagodzi zmęczenie, pomaga w bezsenności i zmęczeniu, poprawia samopoczucie.
Bibliografia:
- Ghieribi E, Związki polifenolowe w owocach i warzywach, http://www.czytelniamedyczna.pl/3918,zwiazki-polifenolowe-w-owocach-i-warzywach.html (dostęp: 09.10.2020).
- Glibowski P., Misztal A., Wpływ diety na samopoczucie psychiczne, https://ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2016/Nr%201/Bromatologia%201_2016%20s%20001-009.pdf (dostęp: 06.10.2020).
- Winston D., Maimes S., Adaptogeny od A do Z, Vital, Białystok, 2019.
- https://dietetycy.org.pl/rola-kwasow-omega-3-w-leczeniu-depresji/
- https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/123404,dieta-w-niedokrwistosci-z-niedoboru-zelaza
